Truyện đề cập việc ngày xưa, khi đi thi, thí sinh lại phải mang theo lều, chõng, thức ăn, lặn lội xa xôi lên kinh thành. Thầy khoá Đào Vân Hạc đỗ Giải nguyên sau kì thi trước đáng lẽ được làm Giải nguyên nhưng vì trẻ tuổi nên phải đợi khoa sau. Hạc đỗ Hội nguyên nhưng vì phạm húy trong kì thi Đình nên bị giam hai ngày và bị truất khoa cử. Tác giả Ngô Tất Tố viết truyện này để nói lên những oái ăm của các kỳ thi này và nêu lên sự sụp đổ tinh thần của những nho sĩ suốt đời lấy khoa cử làm con đường tiến thân nhưng lại bị hoàn toàn thất vọng. Lều chõng được đăng trên báo Thời Vụ năm 1939 và được in sách vào năm 1941[1].

Nhân vật

• Đào Vân Hạc
• Bùi Đốc Cung
• Nguyễn Khắc Mẫn
• Trần Đằng Long
• Tường Loan
• Trần Đức Chinh
• Bà Đồ
• Ông Đồ
• Cô Ngọc (vợ Đoàn Vân Hạc)
• Cô Bích (em gái cô Ngọc)
• Cụ Bảng Tiên Kiều
• Cụ Nghè Quỳnh Lâm
• Chủ quán trọ ở kinh đô
• Quan Đốc học
• Đào Hải Âu
• Đào Tiêm Hồng
• Đào Đoàn Bằng
• Đào Cúc
• Đào Phượng